ยุง และแมลงอื่นๆ

ยุงรำคาญ พบทั้งหมด 4 สายพันธุ์ในประเทศไทย เป็นยุงที่พบตามแหล่งน้ำเน่าเสีย น้ำท่วมขัง เป็นพาหะนำโรคไข้สมองอักเสบ เท้าช้าง เป็นต้น

• เป็นยุงที่อาศัยตามแหล่งน้ำเสีย น้ำเน่าที่มีขยะ ตามกองขยะ
• วางไข่ตามน้ำนิ่งที่ไม่สะอาด ท่อระบายน้ำ ระบาดหนักเวลามีอุทกภัย และไข่ของยุงรำคาญ 1 แพ อาจมีไข่ได้ถึง 350 ฟอง

ยุงรำคาญมักออกหากินช่วงตอนเย็นย่ำค่ำ ถึงเช้ามืด มักหากินนอกอาคาร

ยุงลาย เป็นยุงที่พบได้มากชนิดหนึ่ง แบ่งได้เป็นหลายสายพันธุ์ หลักๆ ที่พบคือ

• ยุงลายบ้าน เป็นพาหะนำโรคหลักไข้เลือดออก และเป็นพาหะรองของโรคไข้ปวดข้อยุงลายหรือโรคชิคุนกุนย่า ซิก้า และไข้เหลือง
  • ยุงลายบ้านมักอาศัยตามพื้นที่ๆ มีความมืดและชื้น มักหลบอยู่ในบริเวณที่มีร่มเงา พวกมันออกหากินช่วงเช้าถึงสายๆ และจะออกหากินอีกครั้งช่วงก่อนตะวันตกดิน แรงกัดของยุงลายมักไม่เจ็บอย่างชัดเจนเทียบกับยุงลายสวน
  • ยุงลายบ้านมักวางไข่ตามแหล่งน้ำใสและสะอาด น้ำขัง และน้ำนิ่ง ในบ้าน อาคาร หรือตามภาชนะที่ไม่ใช่ภาชนะธรรมชาติ เช่น กระถางต้นไม้ โอ่งน้ำ ถ้วยหล่อขาตู้กับข้าว แจกัน จานรอง ยางรถยนต์เก่าเป็นต้น และมีระยะบินห่างจากจุดเกิดเพียง 400 ม.เท่านั้น

• ยุงลายสวน เป็นยุงลายที่เป็นพาหะนำโรคหลักของชิคุนกุนย่า และเป็นพาหะรองของโรคไข้เลือดออก และเชื้อโรคจากสัตว์สู่คน
  • ยุงลายสวนเป็นยุงที่แพร่กระจายได้ง่าย และอาศัยอยู่ได้ในแทบทุกพื้นที่ ไม่ว่าที่ราบ หรือที่สูง ภูเขาหรือในเมือง ในขณะที่ยุงลายบ้านมักพบในที่ราบเพราะมีข้อจำกัดด้านความสูง
  • ยุงลายสวนออกหากินแต่เช้าตรู่ไม่เกิน 8.00 น. และจะน้อยลงเรื่อยๆ จนถึงช่วงเที่ยง จะกลับมาคึกคักอีกครั้งช่วงก่อนบ่ายแก่ๆ หรือราว 16.00 น. จนกว่าพระอาทิตย์จะตก
  • ยุงลายสวนเพศเมียนั้นกินเลือดทั้งจากคนและสัตว์ มักมองหาเหยื่อที่อยู่ภายนอกอาคาร และมีนิสัยดุร้าย ก้าวร้าว ปรับตัวได้อย่างรวดเร็วและมีความทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยได้ดีกว่า เวลากัดจะมีความรู้สึกเจ็บมากกว่ายุงลายบ้าน
  • ยุงลายสวนไม่ค่อยชอบบริเวณที่มีแดดจ้าจัด มักหลบอยู่ตามพุ่มไม้ จุดที่มีความชื้น หรือตามแมกไม้ มักเกาะพักตามพุ่มไม้เตี้ย บริเวณที่ไม่มีแสงแดด และมีความชื้น มักจะพักในจุดที่ไม่ไกลจากแหล่งอาหารและแหล่งเพาะพันธุ์
  • ยุงลายสวนมักวางไข่ได้ทั้งตามแหล่งน้ำขัง น้ำนิ่งที่เป็นน้ำสะอาดที่พบได้ทั้งจากแหล่งธรรมชาติหรือที่มนุษย์สร้างซึ่งมักจะเป็นน้ำที่พบตามภาชนะขนาดเล็ก มีระยะบินห่างจากแหล่งกำเนิด 200 เมตร

เชื้อโรคที่ยุงลายสวนตัวเมียติดมานั้น สามารถส่งต่อให้ตัวผู้ระหว่างผสมพันธุ์ และส่งต่อให้รุ่นลูกต่อไปได้โดยตรง

ยุงก้นปล่อง เป็นพาหะนำโรคมาลาเรีย และโรคพยาธิหัวใจในสุนัข

• ยุงก้นปล่องเวลาเกาะพื้นผิวต่างๆ ส่วนท้องหรือที่เราเข้าใจว่าก้นของมันจะยกขึ้นน้อยๆ ต่างจากยุงประเภทอื่น
• อาหารที่ยุงก้นปล่องโปรดปรานคือเลือดของสัตว์เลือดอุ่น
• ยุงก้นปล่องตัวเมียมีชีวิตราวๆ หนึ่งเดือนเท่านั้น แต่ในช่วงชีวิตสั้นๆ ของมัน สามารถฟักไข่ได้กว่าพันฟอง
• ในการวางไข่แต่ละครั้ง ยุงก้นปล่องตัวเมียสามารถวางไข่ได้มากถึง 200 ฟองต่อการวางไข่หนึ่งครั้ง และการฟักจะใช้ระยะเวลาตั้งแต่สองวัน จนถึงสามอาทิตย์ ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ
• สถานที่ที่ยุงก้นปล่องมักวางไข่คือตามธรรมชาติที่มีน้ำสะอาดไหลเอื่อยๆ จึงมักพบยุงชนิดนี้ในป่า ดังนั้นอีกชื่อหนึ่งของโรคมาลาเรียก็คือไข้ป่า เพราะคนที่เดินป่าหรือมีกิจกรรมในป่าธรรมชาติเหล่านี้ มีโอกาสที่จะพบเจอยุงก้นปล่องได้สูง จึงมักถูกกัดและได้รับเชื้อมาลาเรียมานั่นเอง

เป็นแมลงอีกประเภทหนึ่งที่สร้างความเสียหายให้กับไม้ไม่น้อยไปกว่าปลวก ลักษณะการกินของมอดที่สังเกตได้คือจะเห็นขุยไม้เป็นผงๆ ออกมาเป็นกองภูเขาย่อมๆ อยู่บริเวณที่มีการเข้าทำลายของมอด ลักษณะขุยไม้ละเอียดเหมือนแป้ง และสภาพการทำลายที่ทิ้งไว้คือรูพรุนบนไม้นั่นเอง

• มอดมักวางไข่ในเนื้อไม้ และจะฟักตัวในเนื้อไม้ ก่อนจะเริ่มกัดกินเนื้อไม้จากข้างในออกมา
• การเคลือบเนื้อไม้นั้น สามารถช่วยกันมอดได้จากภายนอก แต่ไม่อาจป้องกันการทำลายของมอดจากภายในได้

• แมลงหวี่ผลไม้ชอบตอมผักผลไม้สด และผักผลไม้ที่เริ่มเน่าเสีย และสารอินทรีที่เริ่มย่อยสลายเน่าเปื่อย บางชนิดอาจถูกดึงดูดด้วยมูลคนหรือมูลสัตว์
• แมลงหวี่ผลไม้มักวางไข่ตามพื้นผิวผักผลไม้ที่เริ่มเน่าเสีย หรือใกล้กับภาชนะบรรจุที่ปิดไม่สนิท หรือซากอินทรีย์ที่เริ่มเน่าสลาย
• มักพบในแผนกผักผลไม้สดในซูเปอร์มาร์เก็ต ตลาดสด พบมากในกล้วย องุ่น สับปะรด มะเขือเทศ มันฝรั่ง หัวหอม เป็นต้น
• เครื่องดื่มที่อาจพบแมลงหวี่ผลไม้คือเบียร์ น้ำส้มสายชู น้ำส้มไซเดอร์ และไวน์

• แมลงหวี่ตามักจะมาตอมที่ตัวของมนุษย์ตามจุดที่มีความชื้นเช่น ตามดวงตาหรือใบหน้า รวมถึงบาดแผลสดที่มีน้ำเหลืองหรือหนอง เนื่องจากเป็นหนึ่งในแหล่งอาหารของแมลงหวี่
• ความสกปรกและความเน่าเสีย สารอินทรีย์ต่างๆ เป็นอาหารชั้นดีของแมลงหวี่

• แมลงหวี่ขนเป็นแมลงที่บินไม่ค่อยทน มักพบเจอพวกมันเกาะพักหรือคลานอยู่ตามพื้นผิวกำแพงต่างๆ เวลาบินจะสามารถบินได้เป็นระยะทางสั้นๆ ลักษณะการบินไม่เสถียร คล้ายกับบินกระตุก มักเกาะพักตามพื้นผิวแนวสูงใกล้ท่อน้ำในอาคาร หรือนอกอาคารบริเวณที่มีร่มเงา
• มักออกหากินช่วงเย็นย่ำค่ำ บินอยู่เหนือท่อน้ำทิ้ง หรือตามตะแกรงกรองน้ำต่างๆ
• แมลงหวี่ขนจะวางไข่ตามพื้นผิวที่มีความเหนียวลื่น เช่นตะไคร่น้ำที่เกาะตามท่อระบายน้ำ หรือเมือกเศษอาหารตามท่อน้ำทิ้ง โดยเมือกที่มีสารอินทรีย์ แบคทีเรียต่างๆ นี้จะเป็นอาหารชั้นดีของตัวอ่อน
• แมลงหวี่ขนไม่เป็นพาหะนำโรค แต่อาจก่อให้เกิดการแพ้สำหรับผู้ที่มีอาการหอบหืด

แมลงวันบ้าน พบมากในบ้านเรือนทั่วไป ทั้งในเมืองและชานเมือง พบได้ทั่วทุกมุมโลก

• สามารถอพยพย้ายถิ่นฐานได้ในระยะกว่า 30 กม. แต่โดยปกติจะหากินในระยะ 1-3 กิโลเมตรจากจุดเกิดหากมีอาหารที่เพียงพอ
• แมลงวันบ้านตัวเมียจะหาแหล่งที่อบอุ่น ความชื้นและอาหารที่เพียงพอสำหรับดักแด้ในการวางไข่
• แมลงวันบ้านถูกดึงดูดเข้ามาในอาคารทางกลิ่นและทิศทางลม ดังนั้นในวันที่อากาศภายนอกเย็นกว่าในอาคาร แมลงวันบ้านจะถูกอากาศที่อุ่นกว่าจากในบ้านดึงดูดให้เข้าไป
• ช่วงออกหากิน แมลงวันบ้านจะบินไล่เลี่ยกับพื้นหรือกำแพง จะบินไม่สูงเกิน 5 เมตร จากพื้นดิน หรือจากพื้นผิวต่างๆ ในช่วงกลางคืนมักเกาะพักบนเพดาน สายไฟ กำแพง ต้นไม้ ที่มีความสูงเกิน 1.5 ม.
• แมลงวันบ้านมักเกาะพักใกล้ๆ แหล่งอาหาร

• เจริญเติบโตดีในซากเน่าเปื่อย หากไม่มีซากเน่าเปื่อย มักอาศัยตามอุจจาระ น้ำเน่าเสีย และตามถังขยะ
• ซากหนูตาย นกตาย หรือ ซากของสัตว์เล็ก มักจะเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ที่ดีภายในอาคาร
• ชอบอากาศอุ่น มีแสงแดด และมักหยุดพักในวันที่มืดครึ้มหรืออากาศเย็น
• โดนดึงดูดด้วยแสงสว่างจากหน้าต่าง